شوره سر با پوسته سر چه تفاوتی دارد؟

هنگامی که پوست سر خشک می‌شود، پوست تحریک و پوسته پوسته می‌شود ولی در بیشتر موارد مهمترین دلیل ایجاد شوره سر، وجود چربی زیاد روی پوست است. چربی اضافه باعث افزایش سلول‌های پوستی و پوست انداختن آن‌ها می‌شود. با تشخیص نوع اختلالی که به آن دچار هستید، می‌توانید روش درمانی درست را انتخاب کنید و برای همیشه از شر این پوسته یا شوره‌ها خلاص شوید.

علت پوسته سر چیست؟

از مهم‌ترین تفاوت‌های فرق شوره و پوسته سر علت بروز آن است. از چند دلیل مختلف برای خشک شدن پوست سر وجود دارد. از جمله این دلایل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ابتلا به درماتیت سبوره‌ای (که به نام شوره سر نیز شناخته می‌شود)
• استفاده از شامپوهای خاص یا عادت‌های آرایشی خاص
• پسوریازیس سر
• اگزما
• حساسیت

در حالی که، اصلی‌ترین دلیل ابتلا به شوره سر «درماتیت سبوره‌ای» است. در این بیماری پوست چرب، قرمز و ناهموار می‌شود. پوسته‌های زرد یا سفید پوسته پوسته شده و باعث به وجود آمدن شوره می‌شوند. احتمال این‌که هر نقطه از بدن که دارای غده‌های چربی باشد؛ به درماتیت سبوره‌ای مبتلا شود، زیاد است (مثلا ابروها، ران‌ها، زیربغل و در امتداد کناره‌های بینی). این بیماری برای نوزادان هم پیش می‌آید و به آن «کلاهک گهواره‌ای» می‌گویند.

در بیشتر موارد قارچی به نام مالاسزیا باعث ایجاد شوره می‌شود. این قارچ به طور معمول روی پوست سر زندگی می‌کند اما ممکن است میزان این قارچ روی پوست برخی افراد بیشتر باشد و باعث شود سلول‌های پوستی بیشتر و سریع‌تر از حد معمول تکثیر شوند.

عوامل مختلفی وجود دارند که می‌توانند منجر به تکثیر مالاسزیا شوند؛ از جمله:

• سن
• هورمون‌ها
• اضطراب

کثیف بودن موها منجر به تشکیل شوره سر نمی‌شود اما اگر به اندازه کافی سر خود را نشویید؛ افزایش میزان چربی پوست سر می‌تواند باعث پوسته پوسته شدن آن شود.

فرق شوره و پوسته سر

یکی از روش‌هایی که می‌توان با استفاده از آن پوست سر خشک را از شوره سر تشخیص داد؛ ظاهر آن‌هاست. شوره سر اندازه بزرگ‌تری داشته و ظاهری چرب دارد. پوست سر نوزادان مبتلا به کلاهک گهواره‌ای زبر و خشن به نظر می‌رسد. هم خشک شدن پوست و هم شوره سر می‌توانند باعث خارش پوست سر شوند.

در جدول زیر می‌توانید نشانه‌های اصلی هر کدام از این دو اختلال را مشاهده کنید:

اگر پوست سرتان خشک است؛ ابتدا با شامپوی ملایمی موی خود را بشویید و سپس از یک نرم‌کننده و مرطوب‌کننده استفاده کنید. یکی از روش‌های دیگری که می‌توان از طریق آن فرق شوره و پوسته سر را فهمید؛ این است که قبل از رفتن به تخت‌خواب، مرطوب‌کننده ملایمی روی ناحیه مورد نظر بمالید. اگر پوست سرتان خشک شده باشد؛ روز بعد که دوش بگیرید، همه پوسته‌ها از بین می‌روند. برخی از آرایشگران با اجرای روشی خاص می‌توانند به درمان پوست خشک سر کمک کنند. آرایشگر در این روش با استفاده از بخار باعث نرم شدن پوست سر می‌شود.

درمان سریع شوره سر

اگر میزان شوره‌های سرتان کم است؛ هر روز موهای خود را با شامپوی ملایمی بپوشید تا میزان چربی پوست کاهش یابد. اگر میزان شوره‌های سر خیلی بیشتر باشد و استفاده از شامپوی معمولی کارساز نباشد؛ از شامپوی ضدشوره استفاده کنید.

بهترین شامپو برای شوره سر

 مصرف شامپوهای ضدشوره بدون نسخه‌ای که حاوی پیریتیون روی، کتوکنازول یا اکسید سلنیوم باشند را امتحان کنید؛ این محصولات فعال می‌توانند پوست خشک، تحریک‌شده و پوسته پوسته شده را درمان کنند. باید از این شامپوها حداقل یک یا دو بار در هفته استفاده کنید و به عنوان جایگزین نیز از شامپوی مرطوب‌کننده استفاده کنید. هم‌چنین کرم‌ها و روش‌های مختلف درمانی پوست سر می‌توانند به درمان شوره سر کمک کنند. می‌توانید از کل تار، سلنیوم یا روی در روغن نارگیل  یا سالیسیلسک اسید استفاده کنید تا خشکی پوستتان درمان شود.

بیشتر شامپوهای ضدشوره حاوی داروهایی است که قارچ‌های روی پوست سر یا پوسته پوسته‌های آن را از بین‌ می‌برد. برخی از انواع این گونه شامپوها شامل موارد زیر است:

– پیریتیون روی

شامپوهای حاوی پیریتیون روی دارای نوعی داروی ضد قارچ است. این شامپو قارچ‌های روی پوست سری که باعث پوسته پوسته شدن پوست می‌شوند را از بین می‌برد. این شامپو در حدی ملایم است که می‌توانید هر روز از آن استفاده کنید.

– سلنیوم سولفید

 شامپوهای حاوی این ماده نیز میزان قارچ‌های روی پوست را کاهش می‌دهد و از نابودی بیش‌ازحد سلول‌های پوستی جلوگیری می‌کند. اگر موهایتان به رنگ روشن یا خاکستری است یا موهای خود را رنگ کرده‌اید؛ قبل از استفاده از شامپوهای حاوی سلنیوم سولفید با پزشک خود مشورت کنید. این ماده می‌تواند باعث تغییر رنگ موهایتان شود.

– کتوکنازول

 این ماده نیز قارچ‌هایی که باعث ایجاد شوره سر می‌شوند را از بین می‌برد. این شامپو را می‌توان هم بدون نسخه تهیه کرد و هم با تجویز پزشک.

– اسید سالیسیلیک

 این ماده میزان اضافی پوسته‌های سر را از بین می‌برد و مانع از پوسته پوسته شدن پوست می‌شود. البته ممکن است استفاده از این شامپو پوست برخی افراد را خشک‌تر کند و باعث ایجاد پوسته‌های بیشتر شود.

– کُل تار (Coal tar)

این ماده روند رشد و ریزش سلول‌های پوستی پوست سر را کند می‌کند. شامپوهای حاوی این ماده می‌توانند رنگ موی روشن یا خاکستری را تغییر دهند.

– ویتامین بی

 کمبود ویتامین های مورد نیاز مو، مانند ویتامین بی 6 و بی 12 در رژیم غذایی فرد می‌تواند منجر به خشک شدن پوست شود. با مصرف میوه‌‌ها، سبزیجات، نان گندم کامل و غلات می‌توانید میزان این ویتامین را در بدن خود افزایش دهید. البته در صورت لزوم می‌توانید مکمل‌هایی چون روغن بذر کتان، روی و سلنیوم نیز مصرف کنید.

– جوش شیرین و روغن زیتون

روغن زیتون خاصیت مرطوب‌کنندگی دارد و جوش شیرین خاصیت ضد قارچی و ضد باکتری. از ترکیب این دو ماده با هم می‌توان برای لایه‌برداری پوست سر استفاده کرد. اگر مبتلا به خشکی پوست سر هستید یا شوره دارید؛ ترکیب جوش شیرین و روغن زیتون می‌تواند برای درمان پوسته‌های سفید و خارش پوست گزینه مناسبی باشد. ترکیب این دو ماده با هم خاصیت رطوبت‌بخشی، لایه‌برداری و ضد قارچی دارد.

روش استفاده:

میزان برابری از جوش شیرین و روغن زیتون را با هم ترکیب کنید و ترکیب حاصل را تمام و کمال روی پوست سر بمالید. اجازه دهید این ترکیب به مدت 5 دقیقه روی سرتان بماند و سپس موی خود را به خوبی با شامپو و نرم‌کننده بشویید تا باقی‌مانده ترکیب کاملا پاک شود.

یکی دیگر از تجویزهای جایگرین برای درمان شوره سر استفاده از شامپوهایی است که حاوی روغن درخت چای است. روغن درخت چای محصولی طبیعی است که خاصیت ضد قارچی دارد.

برای رفع پوسته سر چه بخوریم؟

هیچ کس دوست ندارد بشنود که مصرف غذایی خاص در رژیم غذایی‌اش باعث ابتلا به بیماری‌های پوستی می‌شود اما حقیقت این است که مصرف برخی غذاها که کربوهیدرات زیادی دارند می‌تواند باعث افزایش میزان مخمرهای پوست سر و پوسته پوسته شدن آن شود.

داشتن رژیم غذایی اشتباه می‌تواند روی سلامت پوست و مو تاثیر بگذارد. مصرف بیش از حد شکر و غذاهای شیرین می‌تواند منجر به خشک و پوسته پوسته شدن پوست شود؛ پس میزان مصرف دسر را کاهش دهید! حتی مصرف غذاهای تند نیز می‌تواند منجر به ایجاد شوره سر شود پس تا حد امکان از مصرف آن‌ها پرهیز کنید و بررسی کنید که آیا تغییر و بهبودی حاصل شده یا نه. اگر پوستتان خشک است؛ باید مصرف نمک، الکل و اسیدهای چرب امگا 3 را نیز کاهش دهید. هم‌چنین با مصرف آب فراوان به حفظ رطوبت طبیعی و آب‌رسانی به پوست خود کمک کنید.

زمان مراجعه به پزشک

 اگر خودتان نمی‌توانید فرق شوره و پوسته سر را تشخیص دهید و نمی‌توانید تجویز مناسبی برای خودتان بیابید، بهتر است به پزشک یا متخصص پوست مراجعه کنید. ممکن است خشکی پوستتان به دلیل ابتلا به بیماری دیگری ایجاد شده باشد. برای مثال بیماری درماتیت سبوره‌ای می‌تواند منجر به ایجاد شوره سر شود اما شوره سر ایجادشده به دلیل چرب شدن بیش از حد پوست است و درمان آن با درمان خشک شدن پوست سر متفاوت است. با نکته‌های گفته‌شده در این مطلب تمام تلاش خود را بکنید که پوست سر، مو و پوست مرطوبی داشته باشید اما اگر روش‌های ذکرشده کارساز نبود؛ به پزشک مراجعه کنید.