شرایط بسیار متنوع و گستردهای میتواند منجر به بروز لکه های قرمز روی ساق پا همانند دیگر بیماریهای التهاب پوستی شود. این نوع ضایعه پوستی میتواند روی یکی از مچها یا روی هردو ساق ظاهر شود و ممکن است تا بالای پا یا به سمت کف پا ادامه پیدا کند. ضایعه پوستی که روی مچ پا ایجاد میشود ممکن است از قسمت بالاتر پا نشأت گرفتهباشد.
انواع ضایعههای پوستی
ضایعه پوستی میتواند به صورت برجسته، پوسته پوسته، برآمده یا صاف باشد. نقطههای بنفش و قرمز روی پا میتواند جزئی از ضایعه پوستی باشد که ممکن است به حالت تاول و زخم، اطراف ضایعه پوستی ظاهر شوند. ضایعه پوستی روی قسمت پایینی پا ممکن است به حالت نقطهای بوده یا شکلها و رنگهای متنوعی داشتهباشد. ضایعه پوستی روی مچ پا میتواند قرمز روشن یا بنفش تیره یا قهوهای باشد.
علت لکه قرمز روی ساق پا
علت دانه های قرمز روی ساق پا و یا لکههای قرمز میتواند متنوع باشد. این دلایل شامل: نیش حشره، تماس با گیاه سمی، عفونت یا حتی اختلالات خودایمنی میشود. ضایعه پوستی مچ پا انواع مختلفی دارد که بعضی از آنها جزئی بوده و ممکن است روزانه برایتان اتفاق بیفتند ولی بعضی دیگر نشانه مشکلی جدی است که خیلی سریع به مراقبتهای پزشکی نیاز دارد.
اگر بهدنبال دلایل وجود دانه های قرمز روی ساق پا خود هستید، بعضی از شایعترین دلایل آن را در جدول زیر بخوانید.
علائم همراه لکه های قرمز | تشخیص بیماری احتمالی |
خارش ندارند و یا خارش خیلی کمی دارند | بیماری پوست مرغی |
بدون درمان از بین میروند | فولیکولیتیس (folliculitis) یا کهیر |
حالت تاول داشته و یا ترشح دارند | اگزما |
زمانیکه آنها را فشار میدهید، سفید میشوند | کهیر |
خارش زیادی دارد | نیش حشره یا اگزما |
حالت تاولی داشتهباشند | اگزما یا پسوزیاریس (psoriasis) |
با عرقکردن شبانه و کاهش وزن همراه باشد | واسکولیت (التهاب رگهای خونی) |
درخشان بوده و شبیه به زخم باز باشند | سرطان پوست |
ضایعههای پوستی همراه با عفونت پوست پا
هم عفونت موضعی و هم داخلی یکی از دلایل ضایعه پوستی مچ پا است. عفونتها بیشتر بیماریهای قابل انتقالی هستند که از طریق تماس با فرد یا تماس مستقیم با جاندار دیگری که عفونت را با خود جابهجا کرده، گسترش پیدا میکند. زمانیکه بدن با عفونت مواجه میشود، از طریق تورم، فعالیتهای شدید ایمنی و حتی تب نسبت به آن بهطور طبیعی واکنش نشان میدهد.
انواع مختلفی از عفونت وجود دارد که به شکل ضایعه پوستی روی مچ پا و قسمت پایینی پا ایجاد میشوند. این عفونتها به شرح زیر هستند:
- سلولیت: عفونت باکتریایی
- زونا: یک عفونت ویروسی که از ویروس هرپس زوستر (herpes zoster) نشأت گرفتهاست
- فولیکولیتیس: عفونت فولیکولهای مو که بعضی مواقع با تراشیدن مو همراه است
- سرخک: عفونتی که با ویروس همراه است
- تینهآ کورپوریس (Tinea corporis): عفونتی قارچی است که بهخاطر کرمهای حلقوی ایجاد میشود که از گربهها، سگها و حیوانات مزرعه منتقل میشود.
- استرپ و استاف (Strep or Staph): عفونتی است که از باکتریهای استرپتوکوکال و استافیلوکوکال ایجاد میشود
- روزئولا (Roseola): عفونت ویروسی که از طریق ترشحات تنفسی یا بزاق گسترش پیدا میکند.
ضایعه پوستی مچ پا که بهخاطر عفونت ایجاد میشود، میتواند مشکل بسیار جدی باشد. ضایعه پوستی معمولا اولین علائم هشداردهنده و قابل مشاهده است ولی این عفونتها معمولا شامل علائمی علاوهبر ضایعه پوستی در مچ پا و قسمت پایینی پا است.
علائم عفونت پوست پا
بهطور طبیعی، ظاهرشدن برجستگیهای قرمز کوچک روی پا موضوع نگرانکنندهای نیست ولی مشکلات پوستی همیشه این خطر را با خود به همراه دارد که ممکن است به عفونت جدیتری تبدیل شود. با توجه به دستور پزشک ضایعه پوستی که ایجاد شدهاست را درمان کنید و نسبت به علائم عفونت هوشیار باشید. علائم عفونت شامل موارد زیر میشود:
- قرمزی و التهاب کنار برجستگیها افزایش پیدا میکند
- افزایش سریع قرمزی ضایعه پوستی
- درد
- تب
- تاول
حساسیت پوست پا
درماتیت اصطلاحی رایج برای واکنشهای آلرژیک و التهاب پوست است. واکنشهای آلرژیک در شرایطی اتفاق میافتد که بدن میخواهد در مقابل یک تهدید از خودش دفاع کند. معمولا بهدلیل تماس مستقیم، پوست به ماده حساسیتزا واکنش نشان میدهد.
انواع مختلف درماتیت که قسمت پایینی پا و مچ پا را تحت تأثیر قرار میدهد، شامل موارد زیر است:
– درماتیت آتوپیک
این بیماری در کودکان بسیار شایع است و احتمال عفونت ثانویه هم وجود دارد
– اگزمای دیسکوئید (Discoid eczema)
لکههای گرد یا بیضی مانند که بهخاطر آسیبرسیدن به پوست ایجاد میشود
– اگزمای واریس
در مسیر رگهای واریس اتفاق میافتد
– درماتیت گرانشی
این بیماری بهخاطر آسیبدیدن رگها ایجاد میشود که ناشی از لختههای خون یا عفونت عمیق پوستی است
– درماتیت تماسی
یک واکنش آلرژیک نسبت به موادی که مستقیم با پوست در تماس بودهاست
– لیکن سیمپلکس
این بیماری زمانیکه یک ناحیه خاص را طولانیمدت مالش دهید، ایجاد میشود
– پروریگو ندولاریس
دلیل دقیق این برآمدگیهای خارشدار مشخص نیست
محصولاتی مانند صابون و لوسیون؛ گیاهان سمی مثل بلوط سمی و سماغ و مشکلات پوستی مثل، اگزما باعث ضایعه پوستی مچ پا میشوند. بعضی مواقع واکنش آلرژیک به غذا و دارو میتواند منجر به ضایعه پوستی شود.
بیماری های خود ایمنی پوست
بیماری خود ایمنی شرایطی است که در آن بدن به اشتباه به خودش حمله میکند زیرا فکر میکند اتفاقی آن را تهدید میکند. بیماری خود ایمنی یک یا چند نوع بافت بدن مثل، پوست را تحت تأثیر قرار میدهد. بعضی از بیماریهای خود ایمنی باعث ناتوانی نضعیفکننده میشود؛ مثل بیماری اسکلروزیس (sclerosis) که به بافتهای عضلات حمله میکند.
بیماریهای خود ایمنی بهطور کلی شرایط پزشکی مزمنی هستند که در فواصل زمانی مختلف همراه با ضایعههای پوستی اتفاق میافتند. چند نمونه از بیماریهای خود ایمنی که همراه با ضایعه پوستی در مچ پا و قسمت پایینی پا ایجاد میشوند، به شرح زیر است:
- پسوریازیس: لکههای قرمز تاول مانند که اطراف مچ پا، زانوها و ساق پا ظاهر میشوند
- لیکن پلان (Lichen planus): به صورت خیلی غیر طبیعی لکههایی تاول مانند همراه با خارش روی پوست ظاهر میشوند که به رنگ صورتی و بنفش هستند
- سرطان پوست: تودههای تاولی و لکههای قرمز متقارن
درباره بیماری خود ایمنی لوپوس بیشتر بدانید
سرطان پوست
سرطان پوست اگر به موقع تشخیص دادهشود، بهراحتی قابل درمان است. البته سرطان پوست خیلی سریع گسترش پیدا میکند و یکی از بیماریهای پوستی است که در آن بیشترین میزان پوست از بین میرود. متخصص پوست باید ضایعه پوستی مشکوک را برای تشخیص و درمان معاینه کند.
انجمن سرطان آمریکا طرحی را ارائه کردهاند تا بتوانید علائم احتمالی سرطان پوست را بهسادگی بهیاد آورید. آنها توصیه کردهاند که با توجه به این طرح، هرگونه ضایعه پوستی را در بدن خود بهصورت ماهانه بررسی کنید.
A- تقارن (Asymmetry)
B- غیر طبیعیبودن مرزها (Border irregularity)
C- غیرطبیعیبودن رنگ (Color irregularity)
D- قطر دایرهها بزرگتر از پاککن مداد است (Diameter larger than a pencil eraser)
E- پیشرفت (Evoulution)
اگر ضایعه پوستی شما یکی از شرایط بالا را داشت، یک متخصص پوست باید آن را بررسی کند.
سایر علل قرمز شدن پوست پا
علاوه بر واکنشهای آلرژیک و عفونت، سایر علت های دانه های قرمز روی ساق پا و لکه های قرمز شدن مچ پا به شرح زیر است:
- رگهای واریس
- نیش حشره
- گرما
- اضطراب و استرس
- واسکولیت گلفر
کنترل لکههای قرمز پوست پا
مدیریت این مشکل بستگی به تشخیص درست دارد. توصیههای کلی شامل موارد زیر هستند:
با استفاده از پاککننده های غیر صابونی و نرم کنندههای قوی و ساده، از خشکی پوست دوری کرده و آن را درمان کنید. از قراردادن پاها در معرض حرارت مستقیم یا هوای گرم بخاری ماشین خودداری کنید.
برای به حداقل رساندن التهاب، از ایستادن برای مدتی طولانی خودداری کرده، مرتب پیادهروی کنید، زمانیکه نشستهاید یا در طول شب پاهایتان را بالا نگه دارید و برای مدتی طولانی از جورابها مخصوص واریس استفاده کنید.
درمانهای تجویزشده ممکن است شامل آنتی بیوتیکهای خوراکی برای عفونت ثانویه و استروئیدهای موضعی با تواناییهای متفاوت باشد. در صورت نیاز میتوان از محصولات ضعیف هم استفاده کرد ولی استروئیدهای موضعی قوی را میتوان در دورههای کوتاهمدت یک تا چهار هفتهای، روزانه یک یا دوبار استفاده کرد.
از مصرف آنتی بیوتیک موضعی، آنتی هیستامین موضعی و نرمکنندههای معطر یا گیاهی که از ترکیب چند ماده درست شدهاند، خودداری کنید زیرا خطر تحریک آلرژی تماسی وجود دارد.