همه چیز درباره درمان عفونت قارچی پوست سر

عفونت با تماس مستقیم پوستی با انسان یا حیوان یا به طور غیرمستقیم از طریق سطوح یا خاک آلوده منتقل می‌شود. اتاق یا حمام مشترک علت اصلی عفونت تینئا است و بعضی عفونت‌ها با استفاده از وسایل مشترک مانند حوله مشترک منتقل می‌شود. اگر قطعات کوچک پوست که می‌ریزد مقدار کمی قارچ داشته باشد در محیط باقی‌مانده و سبب عفونت در سایر افراد می‌شود.

در موارد نادری عفونت قارچی در پوست سر ایجاد می‌شود که علت آن قارچ است. یک مثال موکورمایکوسیس هست که یک عفونت نادر قارچی به دلیل قارچی در خاک است. قارچ می‌تواند از طریق پوست آسیب‌دیده (مثل بریدگی و سایر مشکلات پوستی) وارد بدن شود.

عفونت قارچی پوست صورت و سر

معمولا این عفونت‌ها در نواحی مخصوصی از بدن مانند ایجاد می‌شود:

پوست سر و ریش

این عفونت با جوش‌های کوچکی که منتشر می‌شود و بخشی بی‌مو و زبر ایجاد می‌کند شروع می‌شود. موی درگیر شکننده شده و به راحتی کنده می‌شود.

ناخن‌های دست و پا

معمولا یک یا چند ناخن در دست یا پا (بیشتر پا) را درگیر می‌کند. ناخن کم‌کم ضخیم شده و تغییر رنگ (سفید یا زرد) می‌دهد و شکننده می‌شود. مواد پنیرمانندی زیر ناخن ایجاد شده و یا ناخن حالت گچی و سست پیدا می‌کند.

پوست (نواحی به غیر از پوست سر و ناحیه ریش و پا)

ضایعات حلقوی منتشر صافی ایجاد شده که لبه آن قرمز و خشک و زبر یا مرطوب و پوسته پوسته است. مرکز ضایعه ممکن است پوست طبیعی داشته باشد.

علائم عفونت پوست سر

• تاول و زخم پوستی
• قرمزی
• درد
• گرمی در اطراف عفونت

افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند در معرض خطر بیشتری برای عفونت قارچی هستند. با تمیز نگه‌داشتن بریدگی و خراش‌های پوستی و پوشاندن آن‌ها به خصوص در افرادی که در محیط بیرون کار کرده و با خاک سروکار دارند، این ریسک کاهش می‌یابد.

انواع بیماری قارچی پوست سر

باکتری علت برخی عفونت‌های شایع مانند فولیکولیت و زردزخم است. علت سایر عفونت‌ها مانند کرم حلقوی قارچ است. علائم عفونت متفاوت است و شامل قرمزی، خارش و چرک کردن است. تمایز علائم به انتخاب درمان درست کمک می‌کند. استفاده از کرم‌ها و پمادهای مخصوص یا استفاده از شامپوی دارویی عفونت پوست سر را بهبود می‌دهد.

عفونت کرم حلقوی

عفونت کرم حلقوی یک عفونت قارچی است که سبب ایجاد اشکال حلقوی روی پوست می‌شود و هر قسمتی از بدن مانند پوست سر را درگیر می‌کند. به عفونت کرم حلقوی که پوست سر را درگیر می‌کند تینئا کاپیتیس می‌گویند. عفونت کرم حلقوی می‌تواند منجر به ایجاد ضایعات کچل، قرمز و زبر روی پوست سر شود که در تمام پوست سر منتشر شده و مناطق جدا از هم را درگیر می‌کند.

این عفونت در کودکان شایع‌تر از بزرگسالان است. این عفونت مسری بوده و می‌تواند از انسان، حیوان و محیط مرطوب مانند استخرهای عمومی منتقل شود.

علت عفونت کرم حلقوی

قارچی که به آن درماتوفیت گفته می‌شود سبب عفونت کرم حلقوی پوست سر می‌شود. قارچ‌ها اورگانیسم‌هایی هستند که روی بافت مرده مانند ناخن، مو و لایه‌های خارجی پوست تشکیل می‌شود. درماتوفیت در شرایط گرم و مرطوب رشد بهتری دارد پس روی نواحی که عرق می‌کند بیشتر ایجاد می‌شود. بهداشت کم و جمعیت زیاد در یک ناحیه سبب انتشار عفونت کرم حلقوی می‌شود.

انتشار این عفونت به خصوص بین کودکان به سرعت شکل می‌گیرد. عفونت با تماس با پوست فرد آلوده منتقل می‌شود. اگر از شانه، رخت‌خواب و سایر وسایلی که توسط فرد آلوده استفاده شده استفاده کنید در خطر ابتلا هستید. حیوانات خانگی مانند گربه و سگ هم می‌توانند ناقل باشند. حیوانات دامی مانند بز، گاو، اسب و خوک هم ناقلین این بیماری می‌توانند باشند. حیوانات ممکن است هیچ علامتی نشان ندهند.

علائم عفونت قارچی کرم حلقوی

شایع‌ترین علامت عفونت کرم حلقوی ضایعات خارش‌دار در پوست سر است. بخش‌هایی از مو ممکن است از قسمت نزدیک به پوست سر بشکند و ناحیه‌ای زبر، قرمز و کچل ایجاد کند. ممکن است نقاط سیاهی در منطقه‌ای که مو ریخته ببینید. اگر این عفونت درمان نشود سبب انتشار به کل پوست سر می‌شود.

در موارد شدید ممکن است تورمی در پوست ایجاد شود که به آن کریون گفته شده و چرک ترشح می‌کند. این نواحی نقاط ریزش مو دائمی و حتی زخم ایجاد می‌کنند.

تشخیص و طول درمان قارچ پوستی

معاینه چشمی برای تشخیص کافی است. پزشک با استفاده از لامپ وود پوست سر را چک کرده و به دنبال علائم عفونت می‌گردد. پزشک می‌تواند نمونه پوست و مو هم برای تأیید تشخیص بگیرد. نمونه به آزمایشگاه فرستاده شده و مو یا ضایعه زبر یا پوست سر زیر میکروسکوپ بررسی شده و وجود قارچ در آن بررسی می‌شود. این فرایند ممکن است 3 هفته طول بکشد.

درمان عفونت قارچی کرم حلقوی

پزشک عفونت‌های قارچی را معمولا با داروهای ضدقارچی درمان می‌کند. در موارد شدید ممکن است داروهای ضدقارچی در خون تزریق شود.

درمان دارویی قارچ حلقوی

داروهای ضدقارچی خوراکی معمولا اثربخشی خوبی دارند. این داروها شامل:

• گریسئوفلوین

این دارو سال‌هاست که درمان انتخابی در درمان عفونت کرم حلقوی است. دوره درمان 8 تا 12 هفته است. حالت مایع آن موجود نیست ولی می‌تواند قرص را خورد کرد و با آب مخلوط کرده و به کودکانی که قادر به بلعیدن قرص کامل نیستند خوراند.

• تربینافین

به صورت پیشرونده‌ای بجای گریسئوفلوین استفاده می‌شود و با اینکه به صورت اختصاصی به منظور درمان این عفونت نیست ولی مؤثر است. یک دوره 4 هفته مصرف نیاز است و باید دوره را به اتمام رساند.

سایر داروهای ضدقارچی شامل ایتراکونازول و فلوکونازول هستند. این داروهای معمولا به خوبی تحمل شده و عوارض جانبی کمی دارند. اگر عوارضی رخ داد باید مصرف آن قطع شود. زنان نباید در طی مصرف گریسئوفلوین و یکماه پس از مصرف آن نباید باردار شوند. مردان باید در طی مصرف گریسئوفلوین و شش ماه بعد از آن از وسائل پیشگیری از بارداری استفاده کنند چراکه این دارو به اسپرم آسیب می‌رساند. بروشور هر دارو را برای دانستن خطرات و عوارض احتمالی بخوانید.

شامپو ضد قارچ پوست سر

کرم‌ها و شامپوهای ضدقارچی عفونت را کاملا از بین نمی‌برند چراکه قارچ وارد پوست و جایی که کرم و شامپو به آن نمی‌رسد می‌شود. البته کرم و شامپو قارچ و هاگ آن را از مو و سطوح پوست پاک می‌کند. ممکن است در حین مصرف دارو، استفاده از کرم و شامپوهای ضدقارچی دوبار در هفته به مدت چند هفته توصیه شود که دلیل آن پاک کردن سریع قارچ از سطح بدن و کاهش احتمال انتشار به سایر افراد است.