علت خارش بدن در شب چیست؟

خارش بدن در شب اگر به حال خود رها شود می‌تواند کیفیت زندگی شما را به خطر بیندازد. دلایل خارش شبانه بدن می‌تواند از نیش حشرات گرفته تا بیماری‌های مختلف و حتی مشکلات روانی و عاطفی را در برگیرد.

اما جای نگرانی نیست. برای درمان خارش بدن در شب می‌توان از داروهای بدون نسخه، یا تجویز پزشک، درمان‌های جایگزین یا حتی تکنیک‌های دیگر استفاده کرد.

علت خارش شبانه بدن چیست

خارش پوست احتمالاً به دلیل چرخه‌های طبیعی بدن در شب بیشتر می‌شود. به عبارت ساده‌تر، در هنگام شب که در حال استراحت هستید، حواستان به کارهای کمتری جلب می‌شود و در نتیجه بیشتر به خارش پوست خود توجه می‌کنید. اما ممکن است مشکلات جسمی هم باعث تشدید خارش پوست در شب شوند. به طور کلی علل خارش پوست بدن در شب عبارتند از:

– ریتم شبانه‌روزی نامنظم

چرخه 24 ساعته طبیعی بدن به بدن شما فرمان می‌دهد که چه زمانی بخوابد و چه زمانی بیدار شود. اما این چرخه کارهای دیگری هم انجام می‌دهد.

این چرخه بر دمای بدن، سطوح هورمون‌ها و عواملی به نام واسطه خارش هم اثر می‌گذارد. ریتم شبانه‌روزی نامنظم می‌تواند عامل بروز چندین بیماری باشد. اما معمولاً ریتم شبانه‌روزی نامنظم عامل شایعی برای خارش‌های شبانه بدن نیست.

– آفتاب سوختگی: علت خارش بدن در شب

خارش ناشی از آفتاب سوختگی عمیق و دردناک است که در نتیجه تابش بیش از حد اشعه فرابنفش روی پوست ایجاد می‌شود.

– عدم تعادل هورمون‌ها

عدم تعادل هورمون‌ها نیز می تواند علت خارش بدن در شب باشد. این مشکل بیشتر در یائسگی و بارداری رخ می‌دهد که سطوح هورمون استروژن دچار اختلال می‌شوند. این اختلالات می‌توانند باعث خشک شدن، قرمزی و خارش پوست شوند.

– اگزما

اگزما باعث بروز نقاط متورم روی پوست می‌شود. خاراندن این نقاط می‌تواند باعث قرمزی، ترک خوردگی، خشکی و زبری پوست شود.

– کهیر

کهیر یک نوع دانه پوستی غیر‌مسری است که ناشی از واکنش‌های آلرژیک است. کهیر باعث ورم و جمع شدن آب زیر پوست می‌شود که دانه‌های قرمز، برآمده و خارش را به وجود می‌آورد.

عوامل ایجاد و تشدید کهیر می‌تواند شامل برخی غذاها، داروها، عفونت، نیش حشرات و خاراندن پوست باشد. برخی عوامل دیگر که می‌توانند باعث بروز واکنش‌های آلرژیک و خارش پوست شوند شامل موارد زیر می‌شود:

• مواد شیمیایی
• مواد آرایشی
• گرده گیاهان

وقتی برخی سلول‌های بدن احساس خطر می‌کنند، ماده‌ای را ترشح می‌کنند که هیستامین نامیده می‌شود. هیستامین باعث التهاب می‌شود که یک نوع مکانیزم دفاعی است. به همین دلیل آلرژی بروز می‌یابد.

– پسوریازیس

علائم پسوریازیس که بیشتر روی آرنج و زانو مشاهده می‌شود شاملل تکه‌های ملتهب، قرمز و برآمده روی پوست است. پسوریازیس ناشی از تولید سلول‌های پوستی بیش از اندازه است که منجر به روی هم جمع شدن سلول‌های پوستی می‌شود. این سلول‌ها به شکل تکه‌های قرمز ظاهر می‌شوند که ممکن است ترک خورده و با خونریزی هم همراه باشند. علاوه بر پوست بدن، پسوریازیس سر نیز مسئله شایعی است.

– حشرات

نیش حشرات می تواند علت خارش بدن در شب باشد. از جمله حشرات زیر:

• جَرَب یا گال
• شپش
• ساس
• کرمک

– بیماری کلیه یا کبد

خارش پوست در میان افرادی که بیماری کلیوی پیشرفته یا بیماری کبدی مزمن دارند بسیار شایع است.

– مشکلات تیروئید

تیروئید پرکار و تیروئید کم کار هر دو می‌توانند باعث بروز خارش پوستی شوند.

– مشکلات روانی

استرس، اضطراب، افسردگی یا استرس مزمن می‌تواند علت خارش بدن در شب بدون هیچ دلیل جسمی باشند. این مشکلات باعث می‌شوند که نیاز شدیدی به خاراندن در بدن خود حس کنید.

درمان خارش بدن در شب

درمان‌های زیادی وجود دارند که می‌توانند باعث از بین رفتن خارش پوست برای همیشه شوند. این درمان‌ها را بر اساس محتمل‌ترین دلیل خارش پوست خود انتخاب کنید. یا اینکه با پزشک خود مشورت کنید تا از شیوه درمان قطعی مطمئن شوید.

درمان‌های خانگی

برخی روش ها و مواد ساده وجود دارند که در مراحل اولیه، می توانید از آنها برای کاهش خارش پوست بدن خود استفاده کنید.

• مکمل‌های ملاتونین

ملاتونین هورمونی است که به طور طبیعی در بدن وجود دارد و باعث خواب می‌شود. مکمل‌های ملاتونین به طور کلی بی‌خطر هستند و می‌توانند به خواب بهتر کمک کنند. شما در خواب نمی‌توانید بدن خود را بخارانید. پس می‌توانید از این مکمل‌ها برای خواب بهتر و عمیق‌تر استفاده کنید.

• مرطوب کننده‌های پوست
• حمام با جوش شیرین یا پودر جو دوسر
• کمپرس یخ
• نپوشیدن لباس با پارچه‌هایی که باعث خارش می‌شوند
• کنترل دمای بدن
• کوتاه نگه داشتن ناخن‌ها و مقاومت در برابر خارش
• دستگاه‌های رطوبت ساز هوا

دستگاه‌های رطوبت ساز هوا را مرطوب می‌کنند و محیط خوبی برای داشتن پوستی نرم و مقاوم به خارش فراهم می‌آورند. برخی از این دستگاهها جایی برای قرار دادن اسانس‌های گیاهی دارند که رایحه ‌درمانی را هم وارد فضا می‌کنند.

داروها و قرص های ضد خارش پوست

در صورتی که از موارد فوق نتیجه نگرفتید، می توانید از درمان دارویی استفاده کنید:

آنتی‌هیستامین‌ها

آنتی‌هیستامین‌ها، همانگونه که از اسمشان مشخص است، مانع ترشح هیستامین‌ها می‌شوند و در نتیجه خارش ناشی از کهیر را تسکین می‌دهند. بنادریل یک نوع آنتی هیستامین بسیار معروف است.

پماد هیدورکورتیزون

هیدورکورتیزون با اینکه آنتی‌هیستامین نیست اما می‌تواند مانند آنتی‌هیستامین عمل کند و مانع ترشح موادی شود که در بدن ایجاد التهاب می‌کنند.

داروهای ضد افسردگی

داروهای ضد‌افسردگی با نام بازدارنده بازجذب سروتونین (SSRI) هم برای مقابله با خارش مزمن تجویز می‌شوند. اما عوارض جانبی این نوع داروها کاهش میل جنسی است. پس برای برخی افراد ممکن است این درمان بیش از حد آرام بخش باشد!

درست است که مواد آرایشی، صابون‌های عطری و عطر و ادکلن پوست شما را برای افراد دیگر جذاب‌تر می‌کنند اما برخی از آنها باعث ناراحتی پوستی می‌شوند، به ویژه اگر عطر مصنوعی در آنها زیاد به کار رفته باشد.

آیا برای خارش پوست باید به پزشک مراجعه کرد؟

ممکن است مراجعه به پزشک برای خارش پوست به نظرتان عجیب بیاید. اما اگر درمان‌های خانگی را امتحان کرده‌اید و جواب نگرفته‌اید بهتر است که از پزشک کمک بگیرید.

اگر خارش بیش از دو هفته طول بکشد یا مانع خواب شما می‌شود باید آن را درمان کنید. همچنین اگر خارش همراه با دیگر علائم نگران کننده باشد، بهتر است که جوانب احتیاط را رعایت کنید و به پزشک مراجعه کنید.