علل زیادی وجود دارد که باعث خشکی پوست میشود. اگر بعضی مواقع پوست سرتان خشک میشود یا همیشه لکههایی همراه با خارش روی پوستتان ظاهر میشود، متخصص پوست میتواند به شما بگوید که علائمتان بهخاطر نبود رطوبت است یا مشکل جدیتری دارید.
خشکی پوست در طول زمستان مشکلی شایع است زیرا پوست در معرض هوای سرد و بدون رطوبت قرار میگیرد. در این شرایط، استفاده از مرطوبکننده برای نرمکردن پوست و از بین بردن لکههای خشکی کافی است. با این حال، بعضی از افراد خشکی پوست مزمن دارند و مدتزمان طولانی را با آن مقابله میکنند. این شرایط نشاندهنده یک مشکل پزشکی است که باید درمان شود.
حتماً بخوانید: علت خشکی پوست نوزاد و راهکارهای درمان آن
در این مقاله به بعضی از شرایط پزشکی و عواملی میپردازیم که میتوانند منجر به بروز لکه های خشکی پوست شده و همچنین در مورد نحوه مقابله با آنها هم توضیحاتی ارائه میدهیم.
علت بروز لکههای روی پوست خشک
پوست ممکن است بهخاطر عوامل رایجی مانند: قرارگرفتن در معرض مواد شیمیایی داخل صابون و هوای سرد و خشک، پوسته پوسته، زبر یا خشک شود.
دلایل دیگر خشک شدن پوست عبارتند از:
- استفاده از آب داغ
- شستن زیاد دستها
- بی آبی بدن
- تغذیه نامناسب
- استفاده از لوسیونهای حاوی الکل
در بیشتر مواقع، فرد میتواند با استفاده منظم از لوسیون مناسب در ناحیه مورد نظر و همچنین پرهیز از محصولات پاککنندهای که حاوی مواد شیمیایی خشن هستند، شدت علائم را کاهش دهد. البته در بعضی شرایطی دیگر لکههای روی پوست خشک نیاز به درمان خاصی دارند.
شدت مشکلات پوستی در هوای سرد افزایش پیدا میکند. از جمله این مشکلات میتوان به درماتیت اشاره کرد که بهطور کلی به شرایطی بر میگردد که پوست در آن ملتهب میشود. دراماتیت انواع مختلفی دارد. شرایط پوستی زیر میتواند باعث ایجاد لکههای خشک روی پوست شوند:
درماتیت تماسی
این نوع از درماتیت معمولا از تماس با مادهای حساسیتزا مثل: پیچک سمی یا تکهای از پر یا پوست حیوانات ایجاد میشود. همچنین بعضی از مواد شوینده لباس میتواند باعث واکنش حساسیتی شود. درماتیتهای تماسی معمولا به صورت خود به خود درمان میشوند. افراد میتوانند با شناسایی محرک درماتیت از واکنشهای بیشتر جلوگیری کنند و اجازه ندهند این اتفاق دوباره در آینده رخ دهد.
درماتیت تماسی در ناحیهای از پوست ایجاد میشود که مستقیم با ماده حساسیتزا در تماس بودهاست و بدین معنی است که این مشکل در هر قسمتی از بدن میتواند ایجاد شود. قسمتهایی که معمولا بیشتر دچار مشکل پوستی درماتیت میشوند صورت و دستها هستند.
علائم دراماتیت تماسی به شرح زیر است:
- لکههای خشک، قرمز و پوسته پوسته روی پوست
- کهیر
- احساس خارش و سوزش در ناحیه مورد نظر
- تاولهای باز یا تاولهایی که ترشح دارند
دراماتیت اتوپیک
دراماتیت اتوپیک یا اگزما نوعی بیماری مزمن پوستی است که بیشتر در کودکان اتفاق میافتد. دلیل اصلی آن مشخص نشدهاست اما ژنتیک و عوامل محیطی نقش مهمی در ایجاد این بیماری ایفا میکنند.
علائم دراماتیت اتوپیک معمولا روی بازوها، گونهها و پاها ظاهر میشوند. بعضی از علائم آن شامل موارد زیر است:
- پوست حساس و خشک
- پوست زبر
- ضایعه پوستی
- خارش
- پوست ترکخورده پشت گوش
درماتیت سبورهای
درماتیت سبورهای نوعی مشکل پوستی است که زمانی اتفاق میافتد که غدههای چربی بیش از حد چربی تولید میکنند. این بیماری معمولا روی قفسه سینه، کف سر، صورت و کمر، لکههای سفید و پوسته پوسته ایجاد میکند. زمانیکه این مشکل در کودکان اتفاق میافتد به آن کلاه گهواره میگویند.
علائم دیگر دراماتیت سبورهای شامل موارد زیر است:
- لکههای سفید و زرد با ضخامت کم
- لکههای چرب و روغنی روی پوست
- لکههای قرمز روی پوست
- خارش
لکه های قرمز بدون خارش روی پوست نشانه چیست؟
ایکتیوز ولگاریس (Ichthyosis vulgaris)
ایکتیوز به گروهی از اختلالات پوستی ژنتیکی اشاره دارد که باعث خشکشدن و زبرشدن پوست میشود. تعداد زیادی از انواع این بیماری بسیار کم اتفاق میافتند و بیشتر افراد تحت تأثیر نوع خفیف آن یعنی ایکتیوز ولگاریس قرار میگیرند. افراد معمولا در کودکی دچار این مشکل میشوند ولی بعضی از افراد بزرگسال هم با این مشکل پوستی درگیر میشوند. بیماری ایکتیوز ولگاریس معمولا در پاها اتفاق میافتد ولی میتواند در دستها، بازوها و قسمت بالاتنه هم ایجاد شود.
علائم ایکتیوز ولگاریس به شرح زیر است:
- پوست خشک و زبر همراه با خارش
- پوسته پوسته شدن پوست
- ضخیمشدن خفیف پوست
پسوریازیس (Psoriasis)
پسوریازیس یکی از اختلالات خود ایمنی است که پوست را تحت تأثیر قرار میدهد. با توجه به بنیاد ملی پسوریازیس، 125 میلیون نفر در سراسر جهان دچار این مشکل هستند. پزشکان هنوز در مورد دلیل این اختلال مطمئن نیستند ولی بهطور کلی به ژنتیک و سیستم ایمنی مرتبط است. پسوریازیس میتواند کل بدن را تحت تأثیر قرار دهد ولی بعضی از نواحی که پسوریازیس در آن بیشتر اتفاق میافتند شامل موارد زیر میشود:
- پسوریازیس پوست کف سر
- صورت
- کف دستها
- کف پاها
- زانوها
- آرنجها
- قسمت پایینی کمر
- ناحیه تناسلی
علائم پسوریازیس به شرح زیر است:
- لکههای خشک، زبر و قرمز روی پوست
- لکههای دردناک همراه با خارش
- لایهبرداری پوست
- بیرنگشدن ناخن انگشتان و پاها
درمان سریع خشکی پوست
یکی از مهمترین جنبههای درمان، شناخت عواملی است که باعث خشکی پوست شدهاند و همچنین رسیدگی به آنهاست. آب (بهخصوص آب داغ) هم بهتنهایی میتواند شرایط پوستی را بدتر کند زیرا چربی محافظ و طبیعی پوست را از بین میبرد. آب داغ همراه با صابون چربی طبیعی پوست را تا سطح زیادی از بین میبرد. اگر بعد از شستن دستها یا بدن از مرطوبکننده غلیط استفاده کنید، پوست خشک را میتواند تا حدودی درمان کند.
نکات حمامکردن برای پیشگیری از خشک شدن پوست
- باید زمان حمامکردن را کم کنید (بیشتر از 10 دقیقه نباشد) و فقط یک بار در طول 24 ساعت حمام کنید.
- سعی کنید بهجای آب داغ با آب ولرم دوش بگیرید.
- سعی کنید به انداره متعادل و فقط در قسمتهایی که نیاز است، از صابون استفاده کنید (برای مثال در قسمتهای زیر بغل، کشاله ران، ناحیه تناسلی، پاها و صورت باید از صابون استفاده کنید).
- باید از صابون ملایم استفاده شود (صابون بدون بو و مخصوص پوستهای حساس مناسب است).
- بعد از حمام، سریع ولی به آرامی پوستتان را فقط با گذاشتن و برداشتن حوله خشک کنید (حوله را روی پوستتان نمالید).
- بعد از سه دقیقه که از حمام بیرون آمدید از کرم یا روغن مرطوبکننده استفاده کنید تا آب را قبل از اینکه از روی پوستتان بخار شود، در پوستتان حبس کنید.
- سعی کنید در طول روز و هر زمان که برایتان امکان دارد از مرطوبکننده استفاده کنید، بهخصوص در نواحی که احتمال خشکشدن پوست خیلی بیشتر است. اگر پوست دستتان خشک شدهاست، بعد از هر بار که دستهایتان را میشویید، از مرطوبکننده استفاده کنید.